Gevoeligheid

Samoerai Credo Zin 9:

"Ik heb geen oren, ik maak redelijkheid mijn oren."

Dit heeft te maken met communicatie. Het betekent ook inschatten van de situatie, niet enkel op de informatie via de zintuigen of de emotionele respons op externe prikkels.

Inschatten in de zin van de gevolgen van een actie beoordelen op zijn waarschijnlijkheid en toetsen aan de rede. De eigen reactie afmeten aan de actie op basis van redelijkheid.

Zo zal een krijgsheer die 2 manschappen gedood ziet en geconfronteerd wordt met de wraaklust van zijn volledige troepen, moeten oordelen op grond van redelijkheid of het nodig en opportuun is om daarvoor de volledige stam van de aanvallers uit te roeien. Ondanks dat in zijn oren misschien de oproep tot wreken galmt, uitgeschreeuwd door zijn manschappen.

Op een meer persoonlijk vlak zie je dit in de situatie waar mensen anderen aansporen tot acties die misschien niet de beste stap zijn op het pad van dat individu: "Je laat dat toch niet zeggen?", "Ik dacht dat je X was hoor!". Het is aan dit individu om te oordelen op basis van redelijkheid of het opportuun is. Hij kan daarvoor adviseurs raadplegen, doch het is uitendelijk niet wat er in de oren stroomt, maar wel de redelijkheid, die best dient als maatstaf om na te gaan wat de beste reactie is op externe prikkels of emotionele impulsen.

Dit niet doen zorgt voor situaties waarbij mensen dodelijk worden verwond door de jeugd te wijzen op een foute handeling. Deze jeugd heeft geen redelijkheid als oren. Het zijn signalen van onmacht en inherente zwakte.

Op een grotere schaal kun je denken aan cartoons die dodelijke slachtoffers tot gevolg hebben. Of onschuldige burgerslachtoffers die vallen in een strijd om politieke, religieuze, teritoriale,... , factoren.

Het wil niet zeggen apathisch als een zen-monnik alles laten gebeuren. Het wil zeggen een zen- pauze inlassen waarin de redelijkheid kan worden afgewogen alvorens men reageert op externe prikkels. Dit is beschaving.